Nội dung bài viết [Ẩn]
Sáng chế là đối tượng quyền sở hữu công nghiệp và được bảo hộ nếu đáp ứng các điều kiện nhất định theo quy định pháp luật. Có nghĩa là không phải mọi sáng chế đều được cấp văn bằng bảo hộ, Luật Sở hữu trí tuệ có quy định về đối tượng không được bảo hộ sáng chế. Bài viết này sẽ làm rõ vấn đề dựa trên cơ sở pháp luật
Sáng chế (Invention) theo tài liệu do WIPO phát hành định nghĩa: “sáng chế là sản phẩm mới hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề kĩ thuật”
Quy định tại Khoản 12 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ 2005 thì: “Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề được xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên”. Giải pháp kỹ thuật được hiểu là cơ cấu, phương pháp hay chất mới hay sử dụng cơ cấu, phương pháp cũ theo chức năng mới.
Căn cứ tại Khoản 1 Điều 58 Luật Sở hữu trí tuệ thì để sáng chế được cấp dưới hình thức Bằng độc quyền sáng chế thì cần đáp ứng được các điều kiện bảo hộ sau:
(i) Có tính mới Để sáng chế được coi là có tính mới thì phải chưa được lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả hay bằng bất kỳ hình thức nào. Chưa được bộc lộ công khai ở đây có thể hiểu là nếu chỉ có 1 số người có quyền hạn được biết và có nghĩa vụ giữ bí mật về sáng chế đó.
Để biết được sáng chế của mình có bị trùng với các sáng chế đã có trước đó hay không làm mất đi tính mới thì nên tra cứu sáng chế tại cơ sở dữ liệu của Cục SHTT.
(ii) Có trình độ sáng tạo Điều kiện đăng ký sáng chế tiếp theo đó là về trình độ sáng tạo, để được coi là có trình độ sáng tạo thì sáng chế đó phải là một bước tiến sáng tạo, không thể được tạo ra một cách dễ dàng đối với người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực kỹ thuật tương ứng.
Như vậy, sáng chế phải được tạo ra từ quá trình đầu tư sáng tạo nhất định, phải là thành quả của ý tưởng sáng tạo nổi trội, có thể nhận biết rõ ràng.
(iii) Có khả năng áp dụng công nghiệp Ngoài 2 điều kiện trên thì sáng chế còn phải có khả năng áp dụng công nghiệp thì mới đủ điều kiện bảo hộ. Để được coi là có khả năng áp dụng công nghiệp thì sáng chế đó cần phải: Có thể thực hiện được việc chế tạo, sản xuất hàng loạt các sản phẩm; Áp dụng lặp đi lặp lại quy trình là nội dung của sáng chế và thu được kết quả ổn định.
Căn cứ tại Khoản 2 Điều 58 Luật Sở hữu trí tuệ quy định về điều kiện bảo đăng ký sáng chế dưới hình thức cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích như sau: Có tính mới; Có khả năng áp dụng công nghiệp
Ta có thể thấy đối với giải pháp hữu ích thì có điều kiện dễ dàng và ít hơn so vớ điều kiện đăng ký bảo hộ sáng chế. Quy định về tính mới và khả năng áp dụng công nghiệp của các hình thức là giống nhau.
Tóm lại, theo quy định của pháp luật, bất kì giải pháp kĩ thuật nào đáp ứng được các điều kiện bảo hộ sáng chế trên thì sẽ được cấp Bằng độc quyền tùy theo hình thức nhu cầu.
Xã hội phát triển kéo theo việc ngày càng có nhiều sáng chế ra đời. Ngoài phải đáp ứng các điều kiện để sáng chế được bảo hộ ra thì còn phải không thuộc các đối tượng tại Điều 59 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi bổ sung năm 2009 là những đối tượng không được bảo hộ quyền sáng chế gồm:
Có thể nhiều người sẽ nhầm lẫn với sáng chế, tuy nhiên các đối tượng này lại không đáp ứng được điều kiện về khả năng áp dụng công nghiệp quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 58 Luật sở hữu trí tuệ.
Các đối tượng này không mang ý nghĩa của một giải pháp kỹ thuật có thể ứng dụng vào công nghiệp trong thực tiễn, vì vậy đây là đối tượng không được bảo hộ sáng chế.
Bản chất đối tượng này không phải là một giải pháp ký thuật có khả năng áp dụng cao trong công nghiệp mà chỉ là sự thể hiện thông tin.
Đối tượng này cũng là giải pháp nhưng không phải giải pháp kỹ thuật mà chỉ mang tính thẩm mỹ. Mà điều này lại không đem lại hiệu quả khi áp dụng trong công nghiệp.
Vì đặc điểm sinh học chung của các đối tượng này là có vòng đời không dài, trong khi thời hạn bảo hộ sáng chế theo quy định pháp luật là 20 năm. Cho nên, các đối tượng này sẽ không được bảo hộ sáng chế mà chỉ được bảo hộ theo danh nghĩa khác.
Việc bảo hộ sáng chế có mục đích chủ yếu là thương mại hóa. Trong khi các đối tượng phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật lại mang mục đích nhân đạo. Như vậy, đây cũng là đối tượng không được bảo hộ sáng chế.
Xem thêm: Thủ tục đăng ký sáng chế, giải pháp hữu ích thực hiện thế nào?
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm