Tính minh bạch trong quản trị công ty cổ phần

Bởi Hồ Thị Ngọc Ánh - 30/08/2020
view 943
comment-forum-solid 0

Theo thông lệ quốc tế về quản trị công ty (QTCT) hiện đại, tính minh bạch được coi là nguyên tắc hàng đầu để đảm bảo tính hiệu quả và bền vững trong tổ chức và hoạt động của công ty, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các đồng chủ sở hữu và người có liên quan của công ty. Những năm gần đây, yêu cầu thực thi tính minh bạch trong QTCT được đề cập đến khá thường xuyên trên các diễn dàn, phương tiện truyền thông, các nghiên cứu liên quan đến quản trị công ty ở Việt Nam, dưới góc độ kinh tế cũng như luật pháp.

Bài viết được thực hiện bởi chuyên viên pháp lý Hồ Thị Ngọc Ánh – Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài (24/7): 1900 6198

Quan niệm về quản trị công ty và tính minh bạch trong quản trị công ty

Có nhiều định nghĩa về QTCT, tuy nhiên định nghĩa được coi là phổ biến nhất do Tổ chức Hợp tác Kinh tế và Phát triển (OECD) đưa ra lần đầu trong Bộ Quy tắc Quản trị Công ty năm 1999. Theo OECD, QTCT được nhìn nhận dưới hai góc độ. Nếu lấy công ty làm trung tâm, từ góc độ bên trong: “QTCT là những biện pháp nội bộ để điều hành và kiểm soát công ty, liên quan tới các mối quan hệ giữa BGĐ, Hội đồng quản trị (HĐQT) và các cổ đông của một công ty với các bên có quyền lợi liên quan. QTCT cũng tạo ra một cơ cấu để đề ra các mục tiêu của công ty, và xác định các phương tiện để đạt được những mục tiêu đó, cũng như để giám sát kết quả hoạt động của công ty”. Từ góc độ bên ngoài, QTCT được hiểu là là việc cân bằng mối quan hệ giữa công ty với những bên có quyền lợi liên quan (stakeholders) như người lao động hay với các cơ quan chức năng (thuế, quản lý thị trường…), với cơ quan pháp luật, chính quyền và cộng đồng sở tại.
Sau nhiều năm thực hành và đúc kết kinh nghiệm, OECD đã đưa ra sáu nguyên tắc QTCT hiệu quả bao gồm: Đảm bảo cơ sở cho một khuôn khổ QTCT hiệu quả, Quyền của cổ đông và các chức năng sở hữu cơ bản, Đối xử bình đẳng đối với cổ đông, Vai trò của các bên có quyền lợi liên quan trong QTCT, Công bố thông tin và tính minh bạch và Trách nhiệm của HĐQT.
Không khó để thấy rằng, các nguyên tắc này được sắp xếp theo một trật tự đầy ngụ ý và có mối ràng buộc chặt chẽ với nhau trong một tổng thể để hướng tới các giá trị cốt lõi của một nền quản trị tốt là tính công bằng, tính trách nhiệm, tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Tính minh bạch trong quản trị công ty cổ phần

Khái niệm minh bạch trong QTCT
Tính minh bạch (transparency) luôn được đề cập đến một cách rộng rãi trong thông lệ quốc tế như một tiêu chí hàng đầu để đánh giá kỷ luật và hiệu quả quản trị của bất kỳ một cơ quan tổ chức nói chung và trong QTCT nói riêng. Nguyên tắc này được OECD giải thích là “Khuôn khổ QTCT phải đảm bảo việc công bố thông tin kịp thời và chính xác về mọi vấn đề quan trọng liên quan đến công ty, bao gồm tình hình tài chính, tình hình hoạt động, sở hữu và QTCT”.
Trong một nghiên cứu về sự vai trò của minh bạch trong QTCT, Fung (2014) đã diễn giải: “Tính minh bạch của công ty mô tả mức độ mà các hành vi của một công ty có thể quan sát được bởi người bên ngoài. Tính minh bạch là một trong những bước cơ bản để quản trị doanh nghiệp và đảm bảo rằng ban giám đốc (BGĐ) sẽ không có hành vi sai trái hoặc bất hợp pháp vì hành vi của họ có thể được và sẽ được xem xét kỹ lưỡng”.
Theo tác giả, để đạt được sự minh bạch, công ty nên áp dụng các quy chuẩn như các phương pháp kế toán chính xác, công bố thông tin đầy đủ, kịp thời và công khai xung đột lợi ích của giám đốc hoặc cổ đông kiểm soát. Thêm vào đó, để có nền quản trị minh bạch, cần có sự kết hợp và một hệ thống kiểm tra và cân đối giữa BGĐ, kiểm toán. Với quan điểm tương đồng, Schnackenberg và Tomlinson (2016) nhấn mạnh tính minh bạch là kết quả của việc thực thi các quy định của pháp luật, các quy định nội bộ, các quy định riêng và chính sách kinh doanh liên quan đến việc ra quyết định của công ty và mở rộng hoạt động cho nhân viên, các bên liên quan, cổ đông và công chúng.
Như vậy, dưới góc độ luật pháp, tính minh bạch trong QTCT được hiểu là khung khổ các quy định pháp luật và quy định quản trị nội bộ công ty có tính bắt buộc tuân thủ về công bố công khai, kịp thời và chính xác các thông tin tiên quan đến hoạt động tài chính, kinh doanh vàcác vấn đề quan trọng về sơ hữu và QTCT.
Nội dung và trách nhiệm thực thi tính minh bạch
Tính minh bạch và công bố thông tin trong QTCT là hai vấn đề không thể tách rời nhau với những yêu cầu về nội dung như sau:
Các thông tin bao gồm những tin tức về tình hình tài chính nhân sự, các giao dịch hiện tại, các rủi ro tiên liệu các vấn đề liên quan đến người lao động và các bên có quyền lợi, các chính sách quản trị công ty… phải được công bố công khai đầy đủ, từ những nguồn đáng tin cậy như HĐQT, cơ quan giám sát nội bộ, phải đảm bảo tính xác thực và tính tiếp cận được của những người có liên quan.
Minh bạch chính là kết quả của hoạt động kiểm tra, giám sát nội bộ về việc tuân thủ pháp luật và điều lệ công ty và trách nhiệm giải trình (accountablity) của bộ máy quản lý như HĐQT, BGĐ. Sự giám sát bên ngoài của các cơ quan chức năng, cơ quan pháp luật cũng là những sức ép làm gia tăng tính minh bạch của công ty.
Thực thi nguyên tắc minh bạch, là một chuỗi các hoạt động thường xuyên mang tính kỷ luật, bắt buộc diễn ra ở tất cả các khâu trong quá trình QTCT. Về nguyên tắc, toàn bộ công ty và những người có liên quan đều có trách nhiệm thực thi các quy định của pháp luật và quy chế quản trị nội bộ công ty liên quan đến tính minh bạch. Dưới góc độ QTCT, trách nhiệm chủ yếu trong thực thi tính minh bạch thuộc về cơ quan quản lý, điều hành và cơ quan giám sát nội bộ, tùy theo mô hình QTCT được lựa chọn.

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

  1. Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.net.vn.
Hồ Thị Ngọc Ánh

Hồ Thị Ngọc Ánh

https://luatcongty.vn Hồ Thị Ngọc Ánh là chuyên viên pháp lý của một công ty luật tại Hà Nội. Hiện tại Ngọc Ánh cũng đang là content editor của website luatcongty.vn

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Bình luận
Nhấn vào đây để đánh giá
024 66 527 527
1.60976 sec| 991.352 kb