Những trường hợp phải hủy thầu và trả lại hồ sơ dự thầu

Các trường hợp hủy thầu

Chỉ được huỷ thầu theo quy định tại Điều 17 Luật đấu thầu năm 2013:

(i) Tất cả hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.

Trường hợp này có thể một phần do nguyên nhân khách quan như không có nhà thầu nào tham dự hoặc các nhà thầu tham dự nhưng vì lý do nào đó không đáp ứng, nhưng cũng có thể nguyên nhân chủ quan từ phía bên mời thầu đã đưa ra các yêu cầu (khó, hiếm) khiến các nhà thầu tham dự không đáp ứng nổi.

(ii) Thay đổi mục tiêu, phạm vi đầu tư đã ghi trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.

Đây là trường hợp bất khả kháng mà bên mời thầu không lường trước. Trường hợp này các nhà thầu không được đền bù các chi phí đã bỏ ra để tham dự. Thực tiễn áp dụng thì ít bên mời thầu/chủ đầu tư nào có thể tùy tiện sử dụng được lý do này vì nếu thay đổi mục tiêu, phạm vi thì sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều thủ tục phải thực hiện thay đổi, thậm chí có thể cả dự án đầu tư đã được duyệt.

(iii) Hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không tuân thủ quy định của pháp luật về đấu thầu hoặc quy định khác của pháp luật có liên quan dẫn đến nhà thầu, nhà đầu tư được lựa chọn không đáp ứng yêu cầu để thực hiện gói thầu, dự án.

Trường hợp thứ ba này trách nhiệm do đơn vị phát hành hồ sơ mời thầu, đơn vị thẩm định hồ sơ mời thầu, trường hợp phải hủy thầu này các bên có liên quan phải đền bù các thiệt hại (nếu có) khi nhà thầu yêu cầu (tất nhiên với điều kiện chứng minh được các thiệt hại đó).

(iv) Có bằng chứng về việc đưa, nhận, môi giới hối lộ, thông thầu, gian lận, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu dẫn đến làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.

Trường hợp cuối cùng hủy thầu này khá phức tạp vì ở đây đòi hỏi phải "có bằng chứng" mới có thể tiến hành hủy thầu. Nhiều sự việc chúng ta thấy rõ có "dấu hiệu" thông thầu hoặc gian lận nhưng giữa có dấu hiệu và có bằng chứng nó còn cách xa nhau. Việc có bằng chứng thông thường chỉ khi cơ quan điều tra vào cuộc thì mới có thể xác định được những bằng chứng rõ ràng do trong cuộc đấu thầu các bên bị ràng buộc bởi nhiều yếu tố như bảo mật, hạn chế quyền tiếp cận thông tin...Tuy nhiên, trong không ít cuộc đấu thầu chiêu thức thông thầu hay gian lận của nhà thầu cũng dễ dàng bị bên mời thầu "bóc mẽ" qua một vài thao tác làm rõ và truy đến cùng các tài liệu mà nhà thầu đã kê khai.

Mặt khác, theo quy định tại khoản 1 Điều 123 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP về hủy, đình chỉ, không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu, cụ thể:

Hủy thầu là biện pháp của người có thẩm quyền, chủ đầu tư và bên mời thầu để xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu và các quy định khác của pháp luật liên quan của tổ chức, cá nhân khác tham gia hoạt động đấu thầu bằng cách ban hành quyết định hủy thầu theo quy định tại khoản 4 Điều 73, khoản 10 Điều 74 và điểm e khoản 2 Điều 75 Luật đấu thầu.

Như vậy, bên mời thầu, chủ đầu tư, người có thẩm quyền theo quy định tại điều 73,74,75 Luật đấu thầu năm 2013 thì các bên trong lựa chọn nhà thầu, chủ đầu tư có trách nhiệm hủy thầu, trả lại hồ sơ dự thầu theo khoản 1 điều 17 Luật đấu thầu. Ngoài ra theo khoản 5, Điều 42 Nghị định 30/2015/NĐ - CP quy định về hủy thầu thì khi ra quyết định hủy thầu phải nêu rõ lý do hủy thầu là gì. Cụ thể:

“Trường hợp hủy thầu theo quy định tại Khoản 1 Điều 17 của luật đấu thầu, trong văn bản phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư hoặc văn bản quyết định hủy thầu phải nêu rõ lý do hủy thầu và trách nhiệm của các bên liên quan khi hủy thầu.”

Trả lại hồ sơ dự thầu

Căn cứ vào Điều 232 Luật thương mại năm 2005 quy định về đấu thầu lại, cụ thể:

"Việc đấu thầu lại được tổ chức khi có một trong các trường hợp sau đây:

Có sự vi phạm các quy định về đấu thầu;

Các bên dự thầu đều không đạt yêu cầu đấu thầu".

Như vậy, căn cứ vào quy định này thì bên mời thầu sẽ tổ chức đấu thầu lại nếu như tất cả các bên tham gia dự thầu đều không đáp ứng được điều kiện hay không đạt yêu cầu đấu thầu và bị trả lại hồ sơ dự thầu theo quy định tại khoản 1 điều 17 Luật đấu thầu năm 2013.

Xem thêm:

• Những trường hợp nào được hủy thầu theo quy định của pháp luật?
• Quy định về hợp đồng tham gia dự thầu

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

1. Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.net.vn.